.gif)
Programo (Julio 13)
de Alessandra Madella
Enkonduko
Film-historiistino Miriam Hansen naskiĝis en Germanio en 1949 el judaj gepatroj, studis kun Jurgen Habermas en Frankfurto, kaj helpis fondi la Filmstudan Centron ĉe la Universitato de Ĉikago en Usono. Mi argumentas en tiu ĉi eseo, ke ŝia plej fama libro, BABELO KAJ BABILONIO: SPEKTANTECO EN USONAJ SILENTAJ FILMOJ (angle, Babel & Babylon: Spectatorship in American Silent Film, 1991) multe gravas por nia historia esplorado de la metaforo de "Esperanta kinarto," kiu akompanas la novan intereson pri kino en Esperantujo dank'al la filmkonkurso "Teo kaj Amo" de Ĉina Radio Internacia. Precipe mi montras kiel ĝi pensigas al ni pri la graveco de alternativaj publikaj sferoj, kiuj povas konstituiĝi pere de kina spektado. Fakte, Hansen asertas, ke la vido pri kino kiel universala lingvo estis antaŭenigita de la usona filmindustrio ekde antaŭ la 1910aj jaroj, samtempe kun la adopto de rakontaj strategioj, kiuj emis absorbi la tutan atenton de la kinejaj ĉeestantoj. Pere de ili, publikoj el malsamaj konkretaj devenoj kaj interpretigaj fonoj igis aron de abstraktaj kaj izolitaj spektantoj kun kalkuleblaj reagoj. Tamen Hansen ankaŭ sugestas, ke dum mallonga transira periodo, tiu industria lanĉo de la pova "klasika kinarto" kontraŭ malnovaj formoj samtempe permesis rezistajn disvolvojn fare de enmigrintoj kaj virinoj, kiuj pere de komerca kino povis negociadi siajn spertojn kaj memorojn, formante kontraŭ-publikojn el antaŭe senvoĉaj homoj.
En la tri venontaj sekcioj de tiu ĉi eseo, mi do pli funde esploros la libron de Miriam Hansen, ĉiam serĉante inspirojn por nuntempa prikonsideroj pri la noviga rolo de kino en la konstruado de publikoj ene de la Esperanto movado. Mi unue klarigos ŝian vidon de publiko, inspirata de la germana filozofo Jurgen Habermas, sed jam transformata de la fokuso pri rezistaj spertoj de alternativaj publikoj en komerca medio fare de la samlandaj Oskar Negt kaj Alexander Kluge. Kluge, kiel ni scias, estas ne nur teoriisto, sed ankaŭ unu el la plej gravaj reĝisoroj de germana kino. Mi poste diskutos la ambiguecon je la komenco de usona klasika kinarto inter la utopia senco de silenta filmo kiel "universala lingvo" kaj la dezirata kreado fare de la industrio de ĉie samaj spektantoj pere de "universala lingvo, " kiu fakte estis tiusence nur ilo de usona hegemonio. Mi fine montros kiel, laŭ Hansen, la faldaĵoj kaj kontraŭdiroj en tiu industria klopodo permesis tamen la pertempan povigon de konkretaj publikoj de enmigrintoj kaj virinoj, donante al ni modelon de tio, kion "Teo kaj Amo" povus krei, dankon al ĝia valorigo de diverseco.
