• Konigo pri Esperanto-redakcio de ĈRI• Konigo pri Ĉina Radio Internacia
China Radio International
Ĉinaj Novaĵoj
Internaciaj Novaĵoj
  Politikaj Novaĵoj
  Ekonomiaj Novaĵoj
  Kulturaj Novaĵoj
  Scienc-teknikaj Novaĵoj
  Aliaj Novaĵoj
Vojaĝo en Ĉinio
Ĉina Kulturo
Ekonomia Panoramo
Socia Vivo
Literaturo
Tra la Mondo
(GMT+08:00) 2004-03-05 12:38:36    
Ĉinaj papertondaĵoj

cri
Menciindaj estas papertondaĵoj de ĉinaj naciminoritatoj. Mi prenu tiujn de mjaŭ-oj en Guizhou-provinco kiel ekzemplon. Ili estas ofte uzataj kiel modelo de brodaĵoj, kiuj montras la antikvan kulturon kaj mitojn kaj legendojn de mjaŭoj. El ili klare troveblas legendoj similaj al tiuj de han-nacio. Tio montras ankaŭ la reciprokan influon de mjaŭ-oj kaj han-oj kaj la klanan devenon. Ĝenerale la mjaŭ-aj papertondaĵoj estas viglaj kaj iom strangaj. Ili impresas mistere movite.

Yan'an-anoj faras papertondaĵojn nur per tondilo sen desegnoj, ĉiam kun mirinda lerteco. Loĝantoj en norda Yan'an ŝatas fari papertondaĵojn bonordaj kun linioj ne nur longaj, sed ankaŭ maldikaj kiel fadeno; tiuj en la centra -- papertondaĵojn krudajn kaj modestajn kun linioj dikaj, koloroj nigra kaj blanka kaj formo vivovera; tiuj en la suda -- papertondaĵojn luksajn kaj delikatajn kun linioj maldikaj kiel haro kaj punktoj malgrandaj kiel pinto de kudrilo.

Kompare kun tiuj de norda Ĉinio, la papertondaĵoj de suda Ĉinio distingiĝas per delikateco. Ekz., la papertondaĵoj de Yangzhou-anoj de Jiangsu-provinco, kun linioj longaj kaj maldikaj, impresas per delikateco kaj eleganteco. Ili servas ne nur kiel ornamo de fenestro, lanterno, ĉapo, ŝuo kaj kapkuseno, sed ankaŭ kiel modelo por brodi imite. La papertondaĵoj de Yangzhou temas ĉefe pri floroj versimilaj kaj variantaj laŭ sezonoj.

La gubernio Yuxian, Hebei, portas ankaŭ la nomon Hejmo de Papertondaĵoj. La tieaj papertondaĵoj plejparte estas faritaj per grifelo. Ili servas aparte kiel ornamaĵoj de fenestroj. Oni povas diri, ke ili estas reprezentantoj de la papertondaĵoj de norda Ĉinio.

La antikva vilaĝo Nanzhang situas en la gubernio Yuxian. Antau 200 jaroj la vilaĝanoj ekfaris papertondaĵojn. Nun, plejparto de la familioj sin okupas pri farado de papertondaĵoj. En la vilaĝo vivas fama papertondisto Zhou He. Li estas honorita de la ŝtato per titolo de ĉina popola artisto. Liaj papertondaĵoj plejparte figuras papiliojn, pavojn, gruojn, florojn, fiŝojn kaj personojn en teatro, mito kaj legendo. Tiuj pri homfiguroj estas aparte elstaraj. Li reliefe prezentas la brovojn, okulojn, buŝon, nazon, harojn kaj ornamaĵojn de ĉapo kaj vesto de homfiguroj en siaj papertondaĵoj. La de li tonditaj pekin-operaj hom-vizaĝoj kun kap- kaj lipharoj longaj kaj maldikaj plene montras lian mirindan lertecon.

Por fari papertondaĵojn necesas unue stakigi dekojn da pecoj da Xuan-papero (bonkvalita papero de Ĉinio), kaj poste meti desegnaĵojn sur ilin, antaŭ ol grifeli per gravuriloj grandaj kaj malgrandaj laŭ bezono de malsamaj desegnaĵoj. Dum gravurado necesas ekzameni de tempo al tempo la randon de la gravuriloj kaj tuj akrigi ĝin, se ĝi estas difektita eĉ iomete. Alie, se ĝi rompos linion, la papertondaĵo fariĝos senutila.

Kolorigado de papertondaĵoj estas ne facila, precipe kiam oni faras simplan kolorigon. Ekz., por kolorigi papertondaĵon pri ruĝa floro oni devas kolorigi malhele ĝian centran parton, pli kaj pli hele ĝian randon, laŭ la postulo, ke la floro aspektu reliefa, sed la koloroj impresu per harmonia aranĝo. La papertondaĵoj de Yuxian karakteriziĝas per gravuro subtila, koloro ĉarma, strukturo kompleta kaj formo viveca.

Krome, en iuj lokoj oni faras papertondaĵojn per tondilo kaj gravurilo kune kaj oni gluas ion sur ili aparte. Tiel naskiĝas pli komplikaj papertondaĵoj. Ekz., en la gubernio Foshan, oni faras papertondaĵon pri drako el or-arĝenta papero kaj sur ĝia korpo gluas ankau paperpecetojn buntajn. Dank' al tio, la drako aspektas bela en moviĝado. Krome, Foshan-anoj de Guangdong-provinco faras papertondaĵon per tondilo, gravurilo, ĉizilo, presilo kaj pausilo. La de ili faritaj papertondaĵoj kun belaj koloroj estas rigardataj kiel artaĵoj kun densa loka gusto.

La papertondaĵoj de Foshan estas faritaj aŭ per tondilo, aŭ per gravurilo aŭ per globetoj, kiujn oni uzas por ĉizi kuprajn lamenojn. Iuj papertondaĵoj estas faritaj per tondilo kaj gravurilo kune, per pauso aŭ per preso. Krome, per globetoj oni ĉizas kuprajn foliojn por ricevi bildojn sur ili. Jen alispecaj papertondaĵoj, kiuj karakteriziĝas per linioj krudaj aŭ graciaj aŭ per ambaŭ.


1  2